Ish i dërguari i Shteteve të Bashkuara të Amerikës për bisedimet për statusin e Kosovës, të cilat rezultuan me Pavarësinë e Kosovës, ambasadori Frank Wisner, ka vdekur dje.
Në vitin 2005, Wisner u caktua nga administrata e presidentit George W. Bush, saktësisht nga Sekretarja e Shtetit, Condolezza Rice, që të asistojë ish-presidentin e Finlandës, Marti Ahtisaari, si i dërguar për bisedimet që sollën Pavarësinë e Kosovës më 17 shkurt 2008.Wisner konsiderohet se ka luajtur një rol kyç në negociatat që për epilog kishin Pavarësinë e Kosovës.
Për kontributin e tij për pavarësinë e Kosovës, Frank Wisner ishte dekoruar më 10.09.2012 nga presidentja e atëhershme e Kosovës, Atifete Jahjaga, me “Urdhrin e Pavarësisë”, i cili u ndahet personave për kontributin e tyre për Pavarësinë e Kosovës.
“The New York Times” ka njoftuar se Wisner vdiq në moshën 86-vjeçare.
Djali i tij, David, ka treguar se shkaku i vdekjes ishin ndërlikimet nga kanceri i mushkërive.
Për dekada të tëra anëtar i elitës së politikës, Wisner kishte drejtuar ambasadat në Zambi, Egjipt, Filipine dhe Indi, ka pasur poste të larta si nën administratën republikane, ashtu edhe atë demokratike dhe ishte i lidhur me iniciativat që sollën ndryshime në rajone të ndryshme, si Afrika e Jugut dhe Ballkani.
Ai bëri emër në një kohë kur rivaliteti i Luftës së Ftohtë me Bashkimin Sovjetik e ktheu një botë në zhvillim të shteteve të reja të pavarura në një arenë konkurrence midis Uashingtonit dhe Moskës dhe zëvendësuesve të tyre të ndryshëm.
Wisner ishte ambasadori amerikan në Egjipt kur Sadam Huseini pushtoi Kuvajtin në vitin 1990, duke shkaktuar kundër-pushtimin masiv të Irakut nën timonin amerikan – një ngjarje që shkaktoi ethe të frikës te trupat diplomatike perëndimore në të gjithë botën arabe. Por ndërsa disa misione evakuuan shtetasit e tyre ose mbyllën objektet e tyre, “ne ngecëm”, do të deklaronte Wisner në një intervistë në 1998. “Unë kisha një ndjenjë besimi në aftësinë e qeverisë egjiptiane për të mbajtur kontrollin në rrugë. Kisha besim në drejtimin e diplomacisë sonë dhe në shoqërimin egjiptian me ne”.
“Ne i lexuam drejt egjiptianët” – do të shtonte ai. “Ata na lexuan drejt. Ne dhe ata ishim në të njëjtën frekuencë valore”.
Gjatë kohës së tij në Manila, ku ishte ambasador për të ndihmuar stabilizimin e administratës së prirë për grusht shteti të Corazon Aquinos, zyra e tij ishte pjesë e suitës së guvernatorit të përgjithshëm amerikan.
“Me puron në dorë, atij i pëlqente të nxirrte vizitorët në verandën gjigante me pamje nga gjiri dhe të përshkruante ndërveprimet amerikane me Filipinet, që në ditët e Luftës Spanjolle-Amerikane”, do të raportonte “The New York Times”.
Frank George Wisner II u lind më 2 korrik 1938, në Manhattan nga Frank Gardiner Wisner dhe Mary Knowles Wisner. Babai i tij ishte një operativ inteligjence në Luftën e Dytë Botërore, i cili iu bashkua edhe Agjencisë Qendrore të Inteligjencës, ku u vlerësua për organizimin e grushteve të shtetit në Guatemalë dhe Iran. Ai vdiq si pasojë e vetëvrasjes në vitin 1965.
Më i riu prej fëmijëve, Wisner kishte dy vëllezër, Graham dhe Ellis Wisner, dhe një motër, Elizabeth Gardiner Wisner, e cila vdiq në vitin 2020. Graham vdiq në janar.
Në rini, Wisner kaloi një vit në shkollën e pasur të ragbit në Angli para se të shkonte në Princeton. Ai iu bashkua Departamentit të Shtetit në vitin 1961 dhe u angazhua me detyra të hershme në Algjerinë e porsa pavarësuar, Vietnamin e Jugut të shkatërruar nga lufta, Tunizi dhe Bangladesh.
Në vitin 1969, ai u martua me Genevieve de Virel, pasardhëse e një familjeje të njohur franceze. Ajo vdiq në vitin 1974. Ata patën një vajzë, Sabrinën.
Në vitin 1976, u martua me Christine de Ganayn, e cila ishte gjithashtu nga një familje aristokrate franceze. Ajo ishte ish-gruaja e Pal Sarkozyt, babai i ish-presidentit francez, Nicolas Sarkozy. David Wisner është djali i tyre. Ajo pati dy fëmijë nga martesa e saj e mëparshme, Olivier dhe Caroline Sarkozy. Çifti më vonë u divorcua. Wisner u martua me Judy C. Cormierin, disenjatore, më 2015.
Ai pas vetes la gruan dhe fëmijët e tij, si dhe vëllanë e tij, Ellis, dhe 12 nipa e mbesa.
Në intervistat pas daljes në pension nga Departamenti i Shtetit, Wisner i referohej shpesh rolit të tij gjatë administratës së Nixonit në stafin e Henry A. Kissingerit, ndërsa Shtëpia e Bardhë zgjodhi diplomacinë për t’i dhënë fund një lufte guerile në Zimbabve, e quajtur atëherë Rodezia, në vitet 1970.
Në atë kohë, Moska dhe Uashingtoni po mundoheshin të shtrinin ndikimin në një pjesë të tokave të trazuara afrikane, duke përfshirë Mozambikun, Angolën, Namibinë dhe në fund Afrikën e Jugut. Në Angola, rivaliteti kishte përfshirë trupat kubane dhe afrikano-jugore që luftonin në mbështetje të lëvizjeve kundërshtare çlirimtare.
Kur Wisner ishte ambasador në Zambi, nga viti 1979 deri në 1982, pjesë e misionit të tij ishte rindërtimi i marrëdhënies së ngushtë me presidentin Kenneth D. Kaunda pas raporteve të bujshme që u shfaqën në 1981 në lidhje me aktivitet e fshehta të CIA-s atje.
Në atë kohë, Lusaka, kryeqyteti i Zambisë me pamje të qetë, ishte plot me përfaqësues të lëvizjeve çlirimtare të mbështetur në mënyra të ndryshme nga Bashkimi Sovjetik dhe Kina, së bashku me spiunët perëndimorë që mundoheshin t’i gjurmonin dhe t’i përmbysnin. Zambia ishte gjithashtu një lojtar kryesor në të ashtuquajturat Shtetet e vijës së frontit, të cilat prej kohësh kishin ofruar bazat e pasme dhe mbështetje kritike diplomatike për lëvizjet çlirimtare në të gjithë rajonin.
“Kishte disa momente të sikletshme”, ndërsa po mundohej të zhbënte dëmin, do të rrëfente Wisner në një intervistë të vitit 1998 për Bibliotekën e Kongresit.
Emisar special për negociatat për Pavarësinë e Kosovës
Edhe pas daljes në pension nga kori diplomatik më 1997 vazhdoi të kombinonte rolet këshilluese të sektorit privat me misionet zyrtare. Në vitin 2005, administrata e George W. Bushit do ta emëronte si përfaqësuesin special në bisedimet që çuan në Pavarësinë e kontestuar të Kosovës në vitin 2008.
Nga viti 1997 e në vazhdim ai ndërtoi një karrierë të dytë në biznesin privat, duke shërbyer si nënkryetar i gjigantit të sigurimeve A.I.G. dhe si këshilltar për çështjet ndërkombëtare për “Squire Patton Boggs”, një grup ligjor dhe lobues me qendër në Uashington.
Në vitet e tij të mëvonshme, Wisner shprehu shqetësim për mënyrën se si Shtetet e Bashkuara kishin ushtruar fuqinë e tyre globale, duke filluar me Luftën e Vietnamit në vitet 1960 dhe deri në dekadat e konfliktit në Irak dhe Afganistan.
“Duket se jemi të padepërtueshëm për të mësuar nga gabimet tona dhe, për rrjedhojë, përfunduam në teprime tragjike në Irak dhe tani në Afganistan”, do t’i thoshte zoti Wisner Këshillit të Marrëdhënieve të Jashtme në qershor 2021, muaj përpara tërheqjes kaotike amerikane nga Kabuli.
“Shpresoj se kjo periudhë e historisë amerikane, nga fundi i viteve 1960 deri në të tashmen, do të rrënjoset disi në mendjen amerikane”, do të spikaste, “dhe ne do të jemi të kujdesshëm se si e përdorim fuqinë amerikane”.
