Kryetari i rizgjedhur i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Ramush Haradinaj thotë se nëse qeverisja në Kosovë do të shkoj me këtë logjikë, ka rrezik që vendit të kaloj nëpër situata apo skenarë të rrezikshëm. Ai thotë se kjo qeverisje në krye me Isa Mustafën, mund ta sjellë Kosovën në situatën e Marsit të 2004-ës, kur ndodhën trazirat në vend.

I pari i AAK-së, në një intervistë të gjatë të dhënë për Gazetën Blic e ka zbuluar edhe në detaje planin për Gjykatën Speciale. Ai thotë se Kosova duhet ta themeloj një gjykatë për krime lufte, e cila do ta kishte edhe një dhomë të posaçme, ku do të thitheshin edhe ekspertët ndërkombëtar. Haradinaj thotë se koalicioni PDK- LDK në asnjë mënyrë nuk mund ta riprocedoj në Kuvend amendamentin për ndryshime kushtetuese, i cili do t’i hapte rrugë krijimit të Gjykatës Speciale, i cili dështoi të kaloi nga legjislativi të premten e kaluar.

Sipas tij, nëse do të ndodh ky riprocedim, atëherë ky do të ishte fundi i demokracisë dhe i parlamentarizmit në Kosovë. Haradinaj, ndër të tjera flet edhe për bisedimet me Serbinë, shpjegon ashpërsimin e fjalorit politik ndërmjet pozitës dhe opozitës…

AAK u mobilizua fuqishëm nga zgjedhjet e brendshme

Gazeta Blic: Z. Haradinaj, sot po zhvillohet Kuvendi zgjedhor i AAK-së. Si kaluan zgjedhjet në përgjithësi në partinë tuaj?

Ramush Haradinaj: Është një proces ta quaj masiv. Ka filluar muaj përpara, ka përfshirë dhjetëra – mijëra njerëz të Kosovës nëpër të gjitha nivelet. Pra, nga nëndegët, degët, strukturave të rinjve, janë dhjetëra- mijëra njerëz që kanë marrë pjesë, që kanë zgjedhur dhe që janë zgjedhur. Në Kuvend janë 580 delegatë të ftuar, prej të cilëve 532 kanë marrë pjesë. Gjatë këtij procesi kanë ndodhur shumë zhvillime. Shumë anëtarë kanë marrë përgjegjësi për herë të parë si kryetar dege, kryetar i Aleancës së Gruas, kryetar i Aleancës së të rinjve. Poashtu shumë kuadro të reja janë kyçur në Aleancë për herë të parë. Është një proces që mendojmë e ka fuqinë e vetë, e cila u vërtetua edhe sot në Kuvend. Ne, sot në Kuvend e zgjedhim Këshillin Drejtues dhe kryetarin.

Gazeta Blic: Në Kuvendin e sotëm jeni kandidati i vetëm për kryetar të AAK-së, pa kundërkandidat. A mendoni se kjo do të ndikoj në demokracinë brenda partisë dhe cili do të jetë projekti i juaj si kryetar i rizgjedhur i partisë?

Ramush Haradinaj: Gara është më e fortë, më demokratike kur ka kundërkandidat. Ka qenë opsionale që të ketë kundërkandidat deri sot, por nuk ndodhi. Do të thotë askush nuk e paraqiti kandidaturën. Projekti im për zhvillimin e AAK-së është konkret, pra që t’i jep më shumë shpirt organizatës, më shumë ndjenja, më shumë vlerë, e që pastaj këto vlera me ia dhënë Kosovës, në mënyrë që me pas shtet ligjor, rend dhe ligj, zhvillim ekonomik, rritje të vendeve të punës…

Gazeta Blic: Thatë që gjatë procesit të zgjedhjeve të brendshme keni parë një mobilizim të madh të anëtarësisë. Pse ndodhi ky mobilizim?

Ramush Haradinaj: Aleanca ka vetvetiu shpirt. Është një organizatë politike që frymon nga ndjenja e lirisë, nga qëllimet më të pastra për një demokraci të vërtetë në vend, për shtet ligjor, rend dhe ligj në vend. Si parti e djathtë, ka politika të qarta ekonomike, ne jemi për taksën e sheshtë rreth 10 për qind, zero taksë për kategoritë sociale, zero taksë për produktet bazike. Bazuar në këto qëndrime të qarta dhe në atë se kush jemi, dhe cfarë qëllime të qarta kemi, kemi tërhequr vëmendjen e shumë njerëzve.

Gazeta Blic: Pas këtij mobilizimi që thoni se ka ndodhur me këto zgjedhje në AAK, ku e shihni veten si parti nëse do të kishte së shpejti zgjedhje të reja?

Ramush Haradinaj: Ne kemi përgjegjësi që ta ndihmojmë Kosovën nga gjendja në të cilën është. Pra, e kemi këtë obligim. Dhe duke e ndjerë këtë peshë, këtë obligim, dhe duke parë që Kosova vuan nga qeverisja jo e mirë, dhe nga një qeverisje që nuk po mund ta rris ekonominë, ose të siguroj rend dhe ligj, atëherë po aftësohemi që t’i marrim përgjegjësitë. Jemi këtu, për të qenë partner serioz i qytetarëve, në mënyrë që t’i marrim përgjegjësitë në etapat e ardhshme. Besojmë pas zgjedhjeve të ardhshme.

Riprocedimi, eksperiment i rrezikshëm i koalicionit Thaçi – Mustafa

Gazeta Blic: Javën e kaluar dështoi votimi i amendamentit kushtetues nga ana e Kuvendit, që do t’i hapte rrugë krijimit të Gjykatës Speciale. Qeveria paralajmëroi për riprocedim të këtij amendamenti. Mendoni se koalicioni PDK- LDK mund ta bëjë këtë riprocedim?

Ramush Haradinaj: Demokracia e Kosovës nuk e lejon që të ndodh një gjë e tillë. Do të ishte një precedent, një ndërhyrje direkte në demokraci, në parlamentarizëm dhe në norma që demokracitë në botë dhe parlamentarizmi i respekton. Nuk mund të riprocedohet një materie për të cilën është marrë vendim. Është e papraktikueshme…

Gazeta Blic: Por, cka do të ndodhë nëse do të riprocedohet? Ose cili do të jetë reagimi i opozitës?

Ramush Haradinaj: Në rast se e lexojmë gjakftohtë dhe në mënyrë reale gjendjen, kjo është një situatë zero. Do të thotë të gjitha angazhimet e Kosovës, institucioneve, në formën që janë prezantuar, janë hedhur poshtë, kanë rënë dhe nuk janë të plotfuqishme. Meqë është situatë e re, kemi mundësi që të dalim me propozim të ri…

Ja propozimi im për Gjykatën Speciale

Gazeta Blic: Çka do të thotë propozim i ri?

Ramush Haradinaj: Propozimi i ri, sipas meje që akomodon edhe kërkesën për shqyrtim të dyshimeve të raportit të z. Marty dhe të hetimeve të prokurorit Wiliamson. Pra, me një propozim të ri, që është vendor. Propozimi i ri do të ishte kështu: Kosova merr vendim me e kriju Gjykatën e Kosovës për krime lufte, një gjykatë që nuk është selektive, një gjykatë që përbëhet nga ekspert vendor, por në kuadër të kësaj gjykate, sepse ne kemi nevojë ngase jemi vend që kemi dalë nga lufta, krijohet edhe një dhomë të posaçme, e cila në mënyrë selektive në këtë rast, i shqyrton të gjeturat, edhe të raportit të z. Marty, por edhe të hetimeve të z. Wiliamson. Kjo dhomë e veçantë, në kuadër të gjykatë sonë për krime lufte, e cila nuk është selektive, mund të thith edhe ekspertizë ndërkombëtare, dhe mund të akomodohet në atë mënyrë që ta ketë sigurinë e plotë, në ndonjë zonë të sigurt në Kosovë, përfshirë edhe përkrahjen e KFOR-it apo NATO-s, dhe në këtë mënyrë mund ta akomodojnë shqetësimin për mbrojtjen e  dëshmitarëve, për zbatueshmërinë e ligjit, për çdo aspekt që ka të bëjë me kredibilitetin e këtyre proceseve.

Gazeta Blic: Sot, edhe kongresisti amerikan, Eliot Engel, kërkoi nga deputetët kosovar që ta votojnë këtë gjykatë, ose në të kundërtën sipas tij, këtë do ta bëjë OKB-ja? Mendoni që këtë gjykatë speciale mund ta themeloj OKB-ja, apo më tepër ky është një lloj shantazhi ta quajmë këtu apo kërcënimi që u bëhet deputetëve kosovar?

Ramush Haradinaj: Eliot Engel është një zyrtar shumë i respektuar në SHBA. Është një mik i shqiptarëve. Unë sot kam pasur një bisedë rreth një orë e 30 minuta me të. Është një situatë e ndjeshme dhe duhet ta pranojmë. Do të shfrytëzohet nga ata që nuk janë shumë optimist me Kosovën për të vënë pengesa të reja. Për këtë arsye e them se nuk guxojmë që të qëndrojmë në status quo. Kuvendi e ka refuzuar një opsion, dhe duhet të nxirret një opsion i ri, në mënyrë që të mos mbetet hapësirë për OKB-në, por diskutimet duhet të ndodhin rreth asaj se sa është e qëndrueshme ajo që e ka bërë Kosova, a i përgjigjet parametrave të menduara nga opsioni i parë, sa e akomodon shqetësimin e ngritur më herët se mbrojtja e dëshmitarëve është problem, ose çka do qoftë tjetër. Ne duhet të nxjerrim produktin tonë, në mënyrë që diskutimet të mos shkojnë asisoj se a duhet ta themeloj OKB-ja, por diskutimet të orientohen se sa i qëndrueshëm është projekti i ri i Kosovës, a i përmbush kërkesat, çfarë vështirësi ka etj. Kjo është logjika ime. Ne mendojmë se OKB nuk është alternativë dhe s’ka pse të merret me ne, sepse për 9 vjet e ka pasur në dorë punën e rendit dhe ligjit në Kosovë, këtë të drejtë OKB e ka pasur edhe përmes Tribunalit të Hagës, për atë arsye edhe ka ekzistuar ai tribunal, dhe ende ekziston. Njëkohësisht, këtë të drejtë ia kemi dhënë edhe BE-së përmes EULX-it. Kjo është arsyeja pse unë e them që Kosova duhet të dalë me produktin e saj

Gazeta Blic: Z. Haradinaj, a ia keni propozuar vendimmarrësve në Kosovë, por edhe diplomatëve ndërkombëtar këtë opsion dhe sa mendoni se do ta marrin parasysh?

Ramush Haradinaj: Unë nuk mund të thirrem krejtësisht në emër të Kosovës…

Gazeta Blic: Mirëpo, mund të flisni si lider i një partie opozitare…

Ramush Haradinaj: Unë komunikoj me të gjithë, mirëpo nuk mund të flas në emër të Kosovës, ngase nuk jam i autorizuar. Unë këtë ofertë e kam thënë edhe publikisht, mirëpo edhe në të gjitha kanalet tjera ia sugjeroj Kosovës, pra vendimmarrësve në Kosovë, presidentes, kryeministrit, kryeparlamentarit, ministrit të Drejtësisë, zyrtarëve që janë vendimmarrës për një projekt të tillë. Njëkohësisht këtë e mbroj para partnerëve ndërkombëtar dhe e shpjegoj, sa herë që më është dhënë mundësia. Nuk mund të them se kuptohet mjaftueshëm, apo se ka një përkrahje, por kjo duhet të ndodhë. Pra, Kosova duhet ta marrë hapin e vetë, edhe po të mos ishte raporti i z. Marty apo edhe hetimet e z. Wiliamson. Kosova është mirë që ta ketë një gjykatë për krime lufte ngase mund të lindin dyshime, padi ose aktakuza të caktuara dhe duhet t’i shqyrtoj. Kosova duhet ta ketë gjyqësorin e vetë dhe duhet t’i gjykoj edhe krimet e pasluftës, dhe si vend duhet të jemi të aftë që të vendosim të drejtën në vend. Nuk guxoj të avancoj dhe të them se unë e kam shpjeguar mjaftueshëm. Ka nevojë për shpjegime edhe të mëtutjeshëm dhe të vazhdueshëm. Nuk mund të them se ka aprovim të kësaj teme, mirëpo e kanë dëgjuar disa herë.

Gazeta Blic: Çka do të ndodhë në rast se qeveria me disa ndryshime kozmetike do ta risjellin para Kuvendit amendamentin kushtetues, i cili i hap rrugë Gjykatës Speciale? Dhe çka nëse sërish nuk do t’i marrë votat?

Ramush Haradinaj: Mendoj se nuk është mirë që qeveria ta bëjë një gabim, që në emër të një projekti ta mbys demokracinë. Ata e bëjnë një gabim tepër të madh nëse do të shkojnë në riprocedim. Është diçka që nuk është praktikuar askund në Botë.

Gazeta Blic: Flasim për ndryshime kozmetike…

Ramush Haradinaj: Nuk guxon materia që është hedhë poshtë të kthehet. Pra, është e pamundur. Ajo nuk është hedhur pjesshëm, ajo është hedhur e tëra poshtë. E keni parasysh, një materie, një projekt nuk është hedhur poshtë në elemente të caktuara, por është hedhur komplet, nga letër këmbimi i Zonjës Ashton me presidenten Jahjaga, e deri tek ligji e nenet që kanë ardhur. Çdo veprim i kësaj natyre është hedhur poshtë. Është shumë gabim i madh nëse koalicioni ia lejon vetes edhe këtë eksperiment. Pasojat janë të paparashikueshme…

Pasojat e eksperimentit Thaçi – Mustafa

Gazeta Blic: Për çfarë pasojash bëhet fjalë?

Ramush Haradinaj: Demokracia vihet në pikëpyetje. Sistemi ynë parlamentar vihet në pikëpyetje. Më nuk mund të thirremi në sistem, atëherë thirremi në fuqi e në presione, por jo më në rregullat që kemi rënë dakord, pra në sistemin tonë qeverisës. Cka do të jetë tjetra, refuzimi pastaj do të jetë edhe më kategorik. Opozita atëherë duhet ta mbroj kushtetutshmërinë, parlamentarizmin, demokracinë. Ne kemi qenë shumë korrekt në seancën e fundit. Ju e keni parë rolin e opozitës. Opozita ka marrë pjesë në debat, i ka dhënë qëndrimet e veta, edhe votimi ka ndodhur në mënyrë demokratike, pra i penguar nga opozita në asnjë variant.

Gazeta Blic: Nëse ky riprocedim do të ndodhë, cilat do të jenë masat që do t’i ndërmarrë qeveria? A ka ndonjë plan konkret?

Ramush Haradinaj: Ne nuk besojmë që kjo çështje do të shkoj në riprocedim. Kjo është e pamundur. Ne nuk mund ta mendojmë atë situatë, që mund të shkohet në riprocedim të amendamentit kushtetues.

Gjendja e rëndë, e ashpërsoi komunikimin tim me pushtetin

Gazeta Blic: Kohëve të fundit kemi parë një ashpërsim të gjuhës ndemjet pozitës e opozitës, sidomos ndërmjet Jush dhe PDK-së?

Ramush Haradinaj: Problemi është se po thellohet kriza në Kosovë. Unë nuk dua që ta rris pesimizmin, por 100 mijë njerëz e kanë lëshuar Kosovën, ata kthehen një pjesë e tyre, nuk kanë vende pune, rritja ekonomike është e vogël, situata ekonomike nuk është e mirë, nuk ka luftim të korrupsionit. Të gjitha parametrat po shkojnë drejtë një situate më të rëndë. Mua më duhet ta reflektoj këtë, qoftë për shkak të ndjenjave personale apo natyrave tjera që mos me qenë në nivel të përgjegjësisë. Duhet t’i reflektoj situatat që ndodhin, sikurse rasti në Slloveni. Ai ishte vetëm njëri nga rastet. Në njëfarë mënyre po ndodh një nëpërkëmbje e dyfishtë e jona. Një nëpërkëmbje vjen nga mënyra se si po qeveriset vendit, dhe një nëpërkëmbje po na vjen nga partnerët që nuk po e trajtojnë në mënyrën e duhur Kosovën. Neve si shembull ende nuk po na besohet gjyqësori.

Gazeta Blic: Kritikuat punën e qeverisë. Cili është vlerësimi i juaj për punën e deritanishme të Qeverisë Mustafa dhe për bisedimet me Serbinë? Ju si parti u tërhoqe nga këto bisedime, pse?

Ramush Haradinaj: Qëndrimi ynë ndaj dialogut ka ndryshuar. Ne mendojmë se dialogu ka kaluar në një abuzim. Pra po shkojmë edhe në një kontratë, edhe në një kontratë të re, edhe në një marrëveshje të re, edhe në një marrëveshje të re… Të gjitha këto e kanë një emër, janë njohja reciproke. Koncepti ynë për dialogun e parë, që ishte dialog i temave që kishin të bëjnë me stabilizimin  e gjendjes në veri, shtrirjen e rendit dhe ligjit në tërë Kosovën, si dhe integrimin e veriut. Tani po mbahet gjallë nga tema në temë. Ne nuk e pëlqejmë këtë formë të dialogut dhe për mendimin tonë, ky është një dialog abuziv. Tani dialogu ka vetëm një emër dhe ajo është njohja. Të gjitha këto marrëveshje, janë pjesë e kësaj teme, e njohjes reciproke. Edhe nuk marrim pjesë direkt në dialog, por nuk jemi kundër dialogut. AAK nuk është kundër dialogut, por jemi kundër një dialogu çfarë po ndodh tani, prej teme në temë. Ne kërkojmë që t’ia vejmë një emër këtij dialogu. Ai emër do të ishte dialogu për njohje, dhe se kjo pastaj do të përshpejtonte të gjitha këto marrëveshje që po ndodhin nga një, e që po merret shumë kohë, e po kthehet në turizëm, sepse gjysma e qeverisë sonë është në Bruksel, kur e kemi situatën kaq emergjente në vend, kur kemi këtë papunësi.

Sa i përket vlerësimit tonë për qeverisjen Mustafa, mund të themi se është përkeqësim i gjendjes. Qeverisja Thaçi ka qenë qeveri e parametrave të dobët në rend dhe ligj, parametra të dobët në ekonomi, mungesë e investimeve, shkallë e lartë e korrupsionit… Qeverisja Mustafa është vetëm përkeqësim. Pra, atë gjendje të keqe, është duke e bërë edhe më të keqe. Mendojmë që këtu po vjen në shprehje edhe mosbesimi i ndërsjellë i partnerëve në qeverisje dhe mosguximi i tyre që të përballen me gjendjen. Mosguximi, sidomos i z. Mustafa që të përballet me gjendjen.

Dy- tri qeveri, veprojnë në qeverinë Mustafa

Gazeta Blic: Pse po e shihni kryeministrin Mustafa si të mos guximshëm?

Ramush Haradinaj: Ai formalisht është votuar si kryeministër. Është një gjendje konfuze realisht. Në rast se e vlerësoj vetëm qeverisjen, e jo protagonistët, nuk hetohet vendimmarrja e kryeministrit. Nuk hetohet institucioni i kryeministrit si vendimmarrës. E shohim një bashkim ekipesh, në njëfarë mënyre, por fare nuk përkrahen reciprokisht. Gati se shohim dy- tri qeveri, në qeverinë Mustafa…

Gazeta Blic: Duke pasur parasysh numrat që i ka, mendoni se kjo qeveri do ta përfundoj mandatin?

Ramush Haradinaj: As që bëhet fjalë për përfundimin e mandatit, por shpresoj për një skenar të mirë të daljes nga gjendja ku jemi. Shpresoj të mos na ndodh ndonjë skenar jo i mirë i daljes nga kjo gjendje në të cilin jemi, sikurse ai i marsit të vitit 2004, apo ndonjë skenar i dhimbshëm. Sepse, nëse parametrat janë të tillë, ka rrezik që Kosova të kaloj edhe në ndonjë skenar të dhimbshëm. Unë nuk jam për ngutë, e as AAK nuk kërkon zgjedhje të shpejta dhe ato të mbahen për hatër tonin. Por, është shumë me rëndësi që vendimmarrësit ta testojnë gjendjen në vend, dhe mos të lejojnë që vendi të rrëshqas në një situatë të tillë, para se të arrij gjendja atje, ata duhet t’i shpallin zgjedhjet. Partnerët në koalicion duhet vetë t’i shpallin zgjedhjet. Ia kanë këtë borxh Kosovës, me ia gjetë një dalje, pa ia shkaktuar ndonjë dhimbje të caktuar.

Gazeta Blic: Kush janë ata parametra ose indikacione që mund ta qojnë Kosovën drejt situatave apo skenarëve të dhimbshëm?

Ramush Haradinaj: Rritja e vogël ekonomike, rritje negative, thellimi i pesimizmit, njerëzit po besojnë pak e më pak se mund të bëhet mirë, pastaj mos ndalja e korrupsionit… Të gjitha këto mund ta forcojnë bindjen dhe situatën se është një pabarazi, është një padrejtësi dhe njerëzit në mënyrë reaguese që mund të veprojnë. Është dicka që ka ndodhur në të kaluarën dhe që mund të ndodh edhe tani…