Kosova serbia
Strategjia e konvergjencës, pra afrimi gradual i pikëpamjeve dhe opinioneve të kundërta, është një udhërrëfyes që duhet përdorur në zgjidhjen e mosmarrëveshjes dhjetëvjeçare ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, dhe në planin afatgjatë një qasje e tillë do të kontribuonte në stabilizimin në të gjithë Ballkanin Perëndimor, shkruan sot ‘Zëri i Amerikës’.
Këto janë propozimet e paraqitura në raportin e sapobotuar “Nga kriza në konvergjencë – Strategjia për luftimin e paqëndrueshmërisë në Ballkan në burimin e saj”, të paraqitur nga Shkolla e Studimeve Ndërkombëtare të Avancuara të Universitetit Johns Hopkins dhe Qendra Wilson, e cila është një nga ato institucionet prestigjioze akademike të Amerikës. Sipas tekstit, raporti, i autorizuar nga ekspertë nga disa vende, ofron një strategji për një kthesë – jo vetëm, siç vlerësohet, në lidhje me përkeqësimin shqetësues të situatës në Ballkan, por edhe ndikimin në rritje rus dhe kinez në rajon, transmeton FrontOnline.
“Në thelb të strategjisë është një argument i qartë: shpërbërja tre dekadash e Jugosllavisë duhet të përfundojë aty ku filloi – në Kosovë. Kjo vlen edhe për krizën e vazhdueshme në Bosnje dhe Hercegovinë. “Sanksionet amerikane të vendosura në fillim të janarit, edhe nëse shtrihen në një gamë më të gjerë figurash të korruptuara në vend, nuk do të zgjidhin paralizën e gjatë dhe të paqëndrueshme të Bosnjës prej dekadash”, thuhet në raport.
U saktësua se njohja e pavarësisë së Kosovës nga katër anëtarë të Organizatës së Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO) që ende nuk e kanë bërë këtë (Spanja, Sllovakia, Rumania dhe Greqia) do të kontribuonte në transformimin e dialogut, i cili vlerësohet të jetë po vdes, si dhe i gjithë rajoni i Hercegovinës.
“Të bindësh këto katër shtete anëtare të NATO-s, si dhe të pestën – Qipron, e cila është anëtare e Bashkimit Evropian, por jo e Aleancës, nuk është e lehtë. Do të duhet një përpjekje e vendosur nga administrata e presidentit amerikan Joseph Biden, së bashku me aleatët kryesorë, për të bindur vendet që nuk e njohin pavarësinë e Kosovës të ndryshojnë qëndrimin e tyre.
“Politikbërësit përtej Atlantikut do të investojnë në sipërmarrje vetëm nëse janë të bindur për domosdoshmërinë, përfitimet më të gjera dhe qëndrueshmërinë e një qasjeje të tillë – dhe nëse pranojnë që qasja e tyre aktuale nuk do të funksionojë,” thuhet në dokument.
Në vend që të ushtrojë presion mbi partitë që nuk janë të gatshme ta njohin Kosovën, raporti mbron një strategji të konvergimit ose konvergimit të pozicioneve të atyre vendeve me një qasje të shumicës të mbrojtur nga Bashkimi Evropian dhe Aleanca e Atlantikut të Veriut. Kjo, siç u tha, mund të arrihet nëse Perëndimi përcakton një qëndrim të përbashkët për Kosovën. Kjo tezë bazohet në pretendimin se përparimi në Ballkan varet nëse Serbia do të pranojë vendosjen e rendit në rajon bazuar në vlerat perëndimore.
“Në rastin e Serbisë varet nga qëndrimi i shteteve që nuk e kanë njohur Kosovën ndaj kësaj çështjeje. Shkurtimisht, vendet evropiane që nuk e kanë bërë këtë, si dhe ato që e kanë bërë – janë çelësi i stabilitetit rajonal”. Një nga metodat potencialisht të suksesshme është identifikimi dhe zbatimi i procedurave që, siç është paralajmëruar, nuk paraqesin njohje të pavarësisë, por zvogëlojnë ndikimin e Serbisë dhe sinjalizojnë Beogradin dhe Prishtinën për një ndryshim të mundshëm të qëndrimeve të vendeve që nuk e njohin Kosovën.
Sipas Zërit të Amerikës, aludon për bashkëpunim dhe dialog me Greqinë, një nga pesë vendet anëtare të BE-së që konsiderohet nga komuniteti ndërkombëtar si i pari që ka hequr dorë nga qëndrimi i tij për mosnjohjen e pavarësisë së Kosovës. Gjithashtu, një pjesë e vëmendjes së raportit është përqendruar në progresin e Kosovës drejt anëtarësimit në NATO. “Kjo do të kontribuonte në uljen e numrit të vendeve, njohja e të cilave nevojitet në katër”.
Kjo e lë jashtë Qipron – vendin që së paku do të jetë i vendosur të bëjë një hap drejt njohjes së pavarësisë së Kosovës. Në të njëjtën kohë, Britania e Madhe, një vend që konsiderohet si një nga mbështetësit më të rëndësishëm të pavarësisë së Kosovës, futet në histori. Në të njëjtën kohë, ai dërgon një mesazh të fortë parandalues për aventurierët rusë dhe serbë në rajon”, thuhet në raport. Duke shpjeguar rolin dhe rëndësinë e hapjes së rrugës së Kosovës drejt NATO-s, autorët theksojnë se, sipas tyre, kjo do të eliminonte avantazhin aktual që ka Serbia ndaj fqinjëve të saj dhe në raport me Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimin Evropian.
“Në vend të kësaj, një ekuilibër do t’i lejonte Beogradit dhe Prishtinës të negociojnë një zgjidhje të vetme të mosmarrëveshjes që do të kontribuonte në stabilizimin: njohje reciproke të bazuar në një Republikë plotësisht sovrane, unitare dhe funksionale të Kosovës, me mbrojtjen e plotë të komunitetit serb të Kosovës. Përfitimet e një marrëveshjeje të tillë shkojnë përtej Kosovës. Sa më i integruar të jetë veriu i Kosovës i dominuar nga serbët, aq më pak i realizueshëm është çdo bashkim i Kosovës dhe Shqipërisë ose ndarja eventuale – një pengesë e përhershme për një Shqipëri të madhe dhe një Serbi të madhe”, thuhet në raport.
Kështu, siç theksojnë ata, në vend të bastionit që Rusia përdor për të destabilizuar dhe Kina për të zgjeruar ndikimin e saj politik, kjo do të bëhej pengesë për aspiratat etno-territoriale dhe përmbysjet etno-kombëtare që ju promovoni, transmeton tutje FrontOnline.
Gjithashtu, siç thanë ata, forcimi i unitetit brenda aleancës së vendeve perëndimore do të ishte mënyra më e mirë për të testuar gatishmërinë e Hungarisë për të promovuar dhe mbrojtur regjimin e presidentit serb Aleksandar Vuçiq, i cili është cilësuar si joliberal, duke përfshirë ndërhyrjen e Budapestit në punët e brendshme të Bosnjës dhe Hercegovinës. Gjithashtu u theksua se pa avantazhet dhe mundësitë e ndjekjes së një politike izolacioniste ndaj Kosovës, kalkulimi strategjik i Beogradit do të ndryshonte.
“Vetoja e Rusisë dhe Kinës ndaj Kosovës në Këshillin e Sigurimit të OKB-së do të jetë me vlerë të papërfillshme për atë që Beogradi e konsideron sfidën kryesore politike dhe të sigurisë. “Regjimi i Vuçiqit nuk do të jetë më në gjendje të zhvillojë një fushatë për të tërhequr njohjen e pavarësisë së Kosovës ose ta përdorë Kosovën për të avancuar ideologjinë e botës serbe, ose të shmangë përgjegjësinë për sulmin e regjimit ndaj rendit demokratik”, thuhet në tekst.
“Strategjia e konvergjencës mund të nisë shpejt, me lëvizje që nuk përfaqësojnë njohjen e pavarësisë së Kosovës, por mund të japin një nxitje të shpejtë për dialogun e udhëhequr nga BE midis Serbisë dhe Kosovës”, thuhet në dokument. “Presidenti rus Vladimir Putin vazhdimisht është thirrur në Kosovën, duke e përdorur atë si justifikim dhe racionalizim për aneksimin e Krimesë nga Moska. Qëndrimi i përbashkët i Perëndimit për Kosovën hedh poshtë pretendimin e pabazuar për Ukrainën dhe frenon destabilizimin e Bosnjës dhe Hercegovinës nga Rusia.
Agjitacioni i Kremlinit në Bosnje dhe Hercegovinë varet nga Beogradi dhe jo anasjelltas”, specifikohej teksti. Autorët konkludojnë gjithashtu se, të udhëhequr nga administrata Biden, konvergjenca forcon Brukselin, duke i mundësuar Bashkimit Evropian, siç u tha, të luajë përfundimisht rolin e tij në përfundimin e dramës jugosllave tre dekadash.
