Joel S. Wit, një ekspert i Koresë në Universitetin Johns Hopkins, e vendos këtë % në 40%.
Richard Haass, kryetar i Këshillit për Marrëdhëniet me Jashtë, thotë se shanset mund të jenë diku rreth 50/50.
Megjithatë, ne jemi të vetëkënaqur: As tregu publik, as tregjet financiare nuk vlerësojnë se sa i lartë është rreziku i një lufte dhe sa shkatërrues mund të jetë.
Shërbimi Kërkimor i Kongresit muajin e kaluar vlerësoi se deri në 300,000 njerëz mund të vdisnin në ditët e para të luftës – dhe kjo shifër është nëse lufta mbetet jo-bërthamore. Nëse do të ketë një shkëmbim bërthamor, “ka mundësi të ketë një milion vdekje në ditën e parë”, thotë Scott Sagan, një ekspert ndërkombëtar i sigurisë në Stanford.
Sagan thotë se mundësitë e luftës “janë sigurisht më të mëdha se sa ato njihen gjerësisht nga publiku amerikan”.
Presidenti Trump po udhëton në Azi këtë javë, duke mbledhur vendet për të forcuar sanksionet kundër Koresë së Veriut. Përpjekjet e tij të kaluara për këtë kanë qenë mjaft të suksesshme, dhe gjatë vizitës sime të fundit në Pekin, pashë shenja se sanksionet ishin të ashpra.
Por qëllimi duket i dënuar për të dështuar: Pothuajse asnjë ekspert nuk beson se sanksionet do të detyrojnë Kim Jong-un të heqë dorë nga armët e tij bërthamore ose të ndalojë programin e tij të raketave.
Kjo na vë në një kurs përplasjeje, sepse Koreja e Veriut duket e vendosur të zhvillojë një kapacitet të qartë për të synuar SHBA-të me armë bërthamore, ndërsa Shtëpia e Bardhë lë të kuptohet se ajo do të preferonte një luftë sesa të lejojë që Veriu të bëhet një kërcënim bërthamor.
“Presidenti ynë ka qenë vërtet i qartë për këtë,” tha H. Fox McMaster, këshilltar i sigurisë kombëtare i Trump, në Fox News. “Ai nuk do ta lejojë këtë regjim batakçi, Kim Jong-un, të kërcënojë Shtetet e Bashkuara me një armë bërthamore. Dhe kështu ai është i gatshëm të bëjë gjithçka të nevojshme për të parandaluar që kjo të ndodhë”.
Pëshpëritjet në Uashington janë se “çdo gjë e nevojshme” përfshin sulme ajrore në Korenë e Veriut, të tilla si një sulm në një raketë që po përgatitet për hedhje. Kur pyeta zyrtarët e Koresë së Veriut se çfarë do të ndodhte në ato rrethana, ata u përgjigjën në mënyrë të qartë: luftë.

Tammy Duckworth, një ish pilote ushtarake e cili tani është një senatore demokrate nga Illinois, thotë se nga ajo që dëgjon, shanset janë më të mëdha se 50/50 që presidenti të urdhërojë një sulm.

“Unë shoh një ndryshim në qëndrim,” më tha ajo. “Unë jam shumë e shqetësuar se ne kemi lëvizur përtej ‘le të parandalojmë luftën’ në ‘është e pranueshme të bëjmë sulmin e parë’”.
Duckworth dhe demokratët e tjerë të Senatit kanë futur një legjislacion që do të parandalonte presidentin që të bënte një sulm parandalues mbi Korenë e Veriut pa miratimin e Kongresit, përveç një kërcënimi të afërt për Shtetet e Bashkuara apo aleatët e saj.
Senatori Lindsey Graham, një republikan, ka thënë se Trump i tha atij se do të zgjidhte një luftë me Korenë e Veriut në vend që ta lejojë që të vazhdojë rrugën e saj.
“Ka një opsion ushtarak: të shkatërrojmë programin e Koresë së Veriut dhe vetë Korenë e Veriut”, tha Graham për “Today”, duke transmetuar një bisedë me Trump. “Nëse mijëra njerëz vdesin, ata do të vdesin atje. Ata nuk do të vdesin këtu – dhe ai më tha këtë drejtpërdrejt”.
Graham tha se nëse Koreja e Veriut vazhdon të testojë raketat balistike ndërkontinentale, një luftë është “e pashmangshme”.
Kjo mund të jetë një bllof, por, nëse jo, lufta po afron, pasi pothuajse çdo ekspert beson se Koreja e Veriut do të vazhdojë testimet e saj.
Trump nuk e krijoi problemin dhe është i vërtetë: duhet të kemi frikë që Koreja e Veriut po fiton kapacitetin për të shkatërruar qytetet e SHBA-ve. Pa dyshim, në vizitën time të fundit, koreano-veriorët në mënyrë të përsëritur thanë se një luftë bërthamore me SHBA-të nuk ishte vetëm e mbijetueshme, por e fitueshme.
Shtetet e Bashkuara tani duhet të zgjedhin midis tre opsioneve të tmerrshme: 1) një marrëveshje “ngrirje për një ngrirje”, që Sekretari i Shtetit Rex Tillerson duket se po ndjek; 2) Parandalimi afatgjatë, ashtu siç e kemi përmbajtur Korenë e Veriut për dekada të tëra nga përdorimi i armëve kimike dhe biologjike; 3) Një luftë konvencionale që mund të përshkallëzohet në një shkëmbim bërthamor.
Ekspertët e sigurisë thonë se zgjedhja më pak e tmerrshme është marrëveshja për ngrirjen e testimeve të Koresë së Veriut në shkëmbim të reduktimeve të sanksioneve ose stërvitjeve ushtarake amerikano – koreane jugore, por në këtë pikë nuk është e qartë se nëse Uashingtoni apo Pheniani do të binin dakord për një marrëveshje të tillë.
Përmbajtja është opsioni i dytë më i mirë, dhe lufta është alternativa më e keqe. Por ky është opsioni që Trump duket se po shkon drejt zbatimit.
Koreja e Veriut mund të nxisë situatën me provokime në çdo kohë, të tilla si hedhja e një rakete me rreze të gjatë në det afër Guam, ose kryerja e një prove bërthamore atmosferike, e cila do të dërgonte pasojat radioaktive drejt Shteteve të Bashkuara. Trump mund të shkatërronte një raketë të Koresë së Veriut mbi ujërat ndërkombëtare; kjo është më pak provokative se një sulm në territorin e Koresë së Veriut, por unë ende do të prisja një reagim ushtarak.
Dhe ekziston një rrezik i vazhdueshëm i llogarive të gabuara dhe incidenteve spirale që do nxirrnin situatën jashtë kontrollit.
Katërmbëdhjetë vjet më parë, Amerika ngeci në një luftë shkatërruese me Irakun, pa menduar për pasojat. Kjo ndjehet si déjà vu – vetëm se potencialisht shumë më shkatërrues.
“Unë besoj se ka një rrezik më të madh se sa njerëzit e çmojnë,” më tha Haass. “Nuk e di nëse shanset janë 50%, 40%, 60%, por është frikshëm shumë më shumë se të papërfillshëm”.

/The New York Times – Lexo.al/