Zyra Kombëtare e Auditimit ka publikuar raportin e auditimit të performancës “Procesi i licencimit të shfrytëzuesve të mineraleve ndërtimore e industriale dhe mbrojtja e ambientit nga kjo veprimtari”.
Qëllimi i auditimit është dhënia e rekomandimeve për përmirësimin dhe ruajtjen e mjedisit nga ndotja dhe degradimi gjatë shfrytëzimit të mineraleve dhe për përmirësimin e efikasitetit të sistemit të licencimit.
Subjekt i auditimit ishin Ministria e Ekonomisë dhe Ambientit, Komisioni i Pavarur për Miniera dhe Minerale, Komuna e Pejës dhe e Malishevës.
Rezultatet e auditimit nxjerrin në pah se proceset ekzistuese lidhur me licencimin e shfrytëzuesve të mineraleve ndërtimore e industriale nuk janë plotësisht funksionale dhe nuk sigurojnë mbrojtje të mjedisit.
Procesi i dhënies së licencave dhe lejeve për aktivitete të veçanta nga Komisioni i Pavarur për Miniera dhe Minerale, nuk ka ofruar siguri të mjaftueshme se plotësohen të gjitha kriteret gjatë licencimit të operatorëve ekonomik. Nuk ka koordinim mes palëve në aspektin e mbrojtjes se mjedisit, mungon programi i rehabilitimit dhe vazhdimi i licencave është bërë në mungesë të rikultivimit të zonave ku janë shfrytëzuar mineralet. Po ashtu, edhe inspektimet në terren janë përcjellë me mangësi në zbatimin e dispozitave ndëshkuese dhe në monitorimin e operuesve ilegal.
Rezultatet e auditimit tregojnë se Ministria e Ekonomisë dhe Ambientit nuk ka bërë mjaftueshëm që të kujdeset për shfrytëzimin strategjik të mineraleve ndërtimore në vend dhe i mungon koordinimi me institucionet përgjegjëse.
Po ashtu, edhe procesi për dhënien e pëlqimeve dhe lejeve mjedisore nga Ministria e Ekonomisë dhe Ambientit është përcjellë me disa mangësi në monitorimin e kushteve në pëlqimet mjedisore, vlefshmërinë e tyre dhe procesin e dhënies së lejeve mjedisore. Monitorimi i mbrojtjes së mjedisit nga Ministria e Ekonomisë dhe Ambientit nuk është funksional sa duhet dhe inspektimet e shfrytëzuesve të mineraleve përcjellët me dobësi në zbatimin e dispozitave ndëshkuese.
Këto mangësi të palëve dhe shkëputjet në këtë proces kanë ndikim negativ në mjedis nga aktiviteti minerar, ambienti bëhet i pa sigurt dhe paraqet rrezik për njerëzit dhe kafshët.
Auditor i Përgjithshëm, Besnik Osmani, lidhur me këtë auditim ka vlerësuar se Qeveria duhet të ndërmarrë veprime të menjëhershme për koordinimin e aktiviteteve ndërmjet institucioneve përgjegjëse për të parandaluar shfrytëzimin ilegal të mineraleve dhe ruajtjen e ambientit nga kjo veprimtari. Po ashtu, të analizojë infrastrukturën ligjore lidhur me fushën e shfrytëzimit të mineraleve ndërtimore me qëllim të harmonizimit të aktiviteteve mes akterëve relevant.
Për Komisionin e Pavarur për Miniera dhe Minerale janë dhënë 10 rekomandime, për Ministrinë e Ekonomisë dhe Ambientit 6 rekomandime dhe një rekomandim për inspektoratet komunale, thuhet në komunikatë.
Raportin e plotë mund ta lexoni këtu.
