Bota si sot 100 vjet të shkuara

E publikuar: 08/01/2018 04:08
Rreshtat+- AShkronjat+- Printo

Një qind vjet më parë bota ishte e mbërthyer nga lufta. Kineastët e kohës kanë arritur të kapin në film momente të asaj periudhe. Që nga lëvizja e grave për të drejtën e votës e deri tek ditët e fundit të Luftës së Parë Botërore, viti 1918 u shoqërua me ngjarje që kanë ndikim edhe sot e kësaj dite në jetën tonë:

Në ditët e para të shekullit XX, shumë gra u ngritën me pyetjen për vendin dhe rolin e tyre në shoqëri, mbi të gjitha me kërkesën për të drejtën e votës.

Aktivistet filluan të demonstrojnë për të tërhequr vëmendjen publike. Falë këtyre përpjekjeve, gratë mbi 30 vjeç në Britani fituan të drejtën e votës në 1918.

Gustav Klimt vdiq më 6 shkurt 1918. Artisti ishte një nga themeluesit e lëvizjes moderniste vjeneze. Në vendlindjen e tij, Austri, arti i tij shihej me dyshim, por ishte i mirëpritur në galeritë e Parisit. “Puthja” mbetet vepra e tij më e famshme.

Gjatë vitit 1918 filluan të shfaqen vatra të gripit spanjoll. Afro një e treta e popullatës së botës u prek nga sëmundja dhe besohet se 20-50 milionë vetë mund të kenë gjetur vdekjen nga epidemia. Fillimisht virusi u shfaq në Shtetet e Bashkuara, por tërhoqi vëmendje kur preku Spanjën ku goditi më rëndë.

Më 1 prill 1918 u themeluan Forcat Ajrore Mbretërore në Britani për të mbrojtur vendin nga ajri, ndërkohë që ende vazhdonte Lufta I Botërore. Në 1940, gjatë Luftës II Botërore, Kryeministri britanik Winston Churchill nderoi kontributin e forcave ajrore të vendit duke thënë “Asnjëherë në sferën e konfliktit njerëzor, një numër kaq i madh njerëzish nuk ka qenë kaq në borxh të sakrificës së një grupi kaq të vogël”.

Gjatë 1918 bota vazhdoi të ndjente tronditjen e shkaktuar në 1917 kur Car Nikollai hoqi dorë nga froni mbretëror. Pas një periudhe me qeverisje të dyfishtë nga një qeveri e përkohshme dhe organet e revolucionit sovjetik, Partia Bolshevike mori në dorë udhëheqjen me një grusht të dhunshëm shteti.

Më 17 korrik 1918 Car Nikollai dhe familja e tij u ekzekutuan nga një skuadër pushkatimi.

Më 21 mars 1918, kur Lufta I Botërore po i afrohej fundit, Gjermania filloi ofensivën e saj për të penguar avancimin e forcave aleate para mbërritjes së amerikanëve. Në korrik forcat aleate u hodhën në sulm, duke kthyer pas gjermanët.

Në fillim të nëntorit, forcat aleate ishin në dalje të Sedanit, një pikë e rëndësishme e furnizimit të trupave gjermane. Më 11 nëntor u nënshkrua paqja me Gjermaninë për t’i dhënë fund luftës. Luftimet u ndalën në orën e 11, të ditës së 11 të muajit të 11 të vitit. Lufta la pas miliona të vdekur. Ata që kishin luftuar dhe që dolën gjallë nga llogoret morën epitetin “Brezi i Humbur”.